Wednesday, May 30, 2007

Elhamra - Ndertesa "Feniks"

Photobucket

Ndertesa Elhamra , apo siç njihet me emrin e vjeter Alhambra (qe dmth e kuqe) eshte nje nga ndertesat me te bukura dhe te rendesishme , nje nga ndertesat me histori me te çuditshme dhe enigmatike , e gjendur ne nje nga lagjet me te rendesishme te kultures, artit dhe siç dihet mire ne ditet e sotme dhe te defrimit siç eshte Beyoglu (apo e njohur ndryshe me emrin e vjeter Pera)…
E quaj te tille sepse e kaluara e veçante e kesaj ndertese te shtyn te mendosh keshtu.Fillimet e saj jane fillimet e shekullit te 19-te .Dihet se ne vitin 1827 nje Gjenovez i quajtur Guistiniani Barthelmy kishte ndertuar aty nje teater me origjine franceze.Njekohesisht ne ndertese ndodhej dhe restoranti i njohur "Billur". Asokohe perballe saj ndodhej teatri Concordo, i cili u mbyll ne vitin 1906 , per ti lene vendin kishes San Antoine..Po ne ate kohe per arsye krejtesisht te paditura Elhamra u mbyll..Ne vitin 1920 , ndertesa blihet nga Arapzade Sait Bej i cili sipas gojedhenave thuhet se e rindertoi çdo gje nga e para duke e shkaterruar ndertesen e vjeter se pari.Ne vitin 1922 arkitekt Ekrem Hakkı Ayverdi dhe Kiryadis rindertojne dhe restaurojne kinemane e re te ashtuquajtur "Alhambra" brenda nderteses.Kesisoj pas nje periudhe tjeter mbylljeje ne vitin 1922 ajo beri hapjen me te bujshme dhe te suksesshme kete here si kinema.Per momentin qe u hap ajo u shqua per anen e saj arkitekturale dhe teknologjine e perparuar te perdorur ne strukturat e saj. U shnderrua keshtu ne nje nga vendet e prefuara te aristokracise dhe shtreses se larte te shoqerise turke , duke mos menjanuar faktin se qe salloni i preferuar i Ataturkut per pritjet e ndryshme…Fama dhe lavdia e saj filloi te zbehej sidomos pas vitit 1945 kur salloni i nderteses kishte filluaj te konkurohej rende nga shume sallone te tjera qe ndodheshin me ne qender.Kesisoj mbyllja e kinemase u be e pashmangshme per t'ja lene vendin serish nje salloni teatri.Ne vitin 1976 salloni i teatrit kthehet perseri ne nje sallon kinemaje kesaj here me emrin e ndryshuar si "Elhamra".

Por Elhamra kete here e kishte humbur shkelqimin dhe sqimen e meparshme dhe rruga e vetme per ta mbajtur te gjalle interesin e klientave u pa si fillim shfaqja e filmave aksion (kryesisht karateje) gjate viteve ’70 , nderkohe qe ne vitet ’80 dhe deri ne vitin ’99 u perhumb ne vorbullen e filmave erotike.Dukej sikur nje lloj mallkimi i padukshem e ndiqte kete ndertese hap pas hapi .Kesaj here arsyeja e mbylljes se saj qe disi me e kobshme , nje renie e befasishme zjarri shkakton djegien e kinemase , e cila duke qene dhe e vogel , daljet nuk i kishte te pozicionuara shume volitshem.Shume mendime dhe supozime jane hedhur mbi djegjen e kesaj kinemaje ne vitin 1999.Njeri prej tyre q ese djegja ishte bere me paramendim nga grupet fetare si ndershkim i politikes qe kjo kinema ndiqte.
Disa vite me vone Elhamra – Ndertesa “Feniks” u ngrit serish nga hiri i saj per t’ja lene vendin kesaj here nje ndertese bujtese te nje teatri te vogel , nje shtepie kulture shume te njohur per ekspozitat e saj te rendesishme rreth artit modern (pikture,fotografi) si dhe leksionet e filozofise (Faqja e saj e internetit : http://www.karsi.com/) ..Ne katin e pare te Elhamres ndodhen punishte artizanati .Elhamra eshte kthyer serish ne nje nga qendrat ne ze kulturore dhe interesi dhe popullariteti i saj po rritet nga dita ne dite.Egzistojne ide se kesaj ndertese do ti kthehet serish atmosfera e viteve , por kesaj here shume me profesionalisht me nje kinema dhe teater super modern.
Duket sikur “Elhamra” kete here do te kete nje jete me te “gjate” dhe do te gjeje qendrueshmerine qe asnjehere nuk e perjetoi.
Qendrueshmeri qe mendoj se e meriton pas tere kokefortesise se saj per te rilindur panvaresisht çdo lloj permbysjeje sado te rende.

5 comments:

Majla said...

Eh, te gjitha ndertesat e Beyoğlu-s mbsjne ere histori.
Qendra kulturore Karşı, mos esh ajo qe hapi vjet nje espozite fotografish nga ngjarjet e bastisjes se tregtareve armene te Beyoğlu-s, por qe u sulmua nga grupet fashiste?

eni said...

do te flas me ngadale per shume nga ndertesat qe me pelqejne lal...
nuk di gje per kete sulmin une:(

belle_fleur said...

vertet interesante historiku i kesaj ndertese mjaft te bukur dhe qe me gjithe veshtiresite qe koha apo njerzit me sakte i hedhin mbi sup, ajo perseri qendron kryelarte dhe krenare.

ELAIS said...

Foto dhe historik mjaft informativ.
Rrofsh Eni se na sjell gjthmone nga nje copez te panjohur Stambolli.
:)

eni said...

falemderit juve goca..do mundohem t'ju sjell shume prej tyre:)

About Me

My photo
Albanian digital and analogue photographer with a huge love for alternative printing process and all other avantgarde mixed media techniques. All of the work in this blog (photos,writings) except the ones whose source is shown , belong to the blog author.Do not take them without permission.This work is under protection!

book covers from my photos

This content requires Adobe Flash Player version 8.0.0 or greater. Get Flash

http://www.lulu.com/shop/arb-elo/zero-3d-a5/paperback/product-18704303.html?showPreview=true &

This content requires Adobe Flash Player version 8.0.0 or greater. Get Flash

http://www.lulu.com/shop/arb-elo/xixa-t%C3%AB-zeza/paperback/product-20779928.html?mid=social_facebook_pubsharefb?showPreview=true

Behance Network Profile

eni turkeshi Portfolio
Follow Me on Pinterest

my vimeo video collage

Follow this blog with bloglovin

Follow Albtranslator

Stop plagiarism!

Page copy protected against web site content infringement by Copyscape

stumble upon

Stumble Upon Toolbar

What Photographers said about my work

http://www.flickr.com/groups/contrasted_gallery/discuss/72157625043221479/

Creative Common Licence

Proud Founder of Independentphotos Group!

Independentphotos. Get yours at bighugelabs.com/flickr

Proud Admin of Albanian Photographer's Group

Fotografe Shqiptare / Albanian photographers. Get yours at bighugelabs.com/flickr
Read the Printed Word!

travel brain

Travel Map
I've been to 121 cities in 17 countries
Eni is an explorer that:
does their own thing
is happy with a roof and running water
flirts with danger
Travel cred: great
I rank in the top...
0.1% most cities visited - Albania
0.2% most cities visited - Kosovo
0.4% most cities visited - Denmark

Search This Blog

Blog Archive

Followers

Counters for Albtranslator